Chứng khoán là gì? Có nên đầu tư vào thị trường chứng khoán hay không là câu hỏi của khá nhiều nhà đầu tư, kể cả với những nhà đầu tư đã tham gia thị trường lâu năm.
Table of Contents
Chứng khoán là gì?
Chứng khoán là một bằng chứng xác nhận sự sở hữu hợp pháp của người sở hữu đó với tài sản hoặc phần vốn của doanh nghiệp hay tổ chức đã phát hành. Chứng khoán có thể là hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hay số liệu điện tử.
Chứng khoán bao gồm các loại như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ … chứng khoán cũng được coi là một phương tiện hàng hóa trừu tượng hoàn toàn có thể thỏa thuận và có thể thay thế được, đại diện cho một chất lượng tài chính.
>> Xem thêm: Các thuật ngữ chứng khoán
Đặc điểm mỗi loại chứng khoán là gì?
Có 3 loại chứng khoán chính, thịnh hành trên thế giới, gồm:
(1) Thị trường và chứng khoán vốn
(2) Thị trường chứng khoán nợ
(3) Thị trường chứng khoán phái sinh
Cụ thể:
(1) Thị trường chứng khoán vốn là gì?
Thị trường chứng khoán vốn được biết đến nhất là cổ phiếu phổ thông. Tức là cổ phiếu nhà đầu tư cá nhân hay mua trên các sàn đầu tư và chứng khoán.
Thị trường chứng khoán vốn thể hiện quyền sở hữu của cổ đông một thực thể (công ty, ủy thác…)
Vì chứng khoán vốn xem như là cổ phiếu, nên nó có vai trò và đặc điểm như là cổ phiếu: được trả cổ tức nếu doanh nghiệp làm việc bán hàng tốt, được hưởng lợi từ việc bán chênh lệch giá (mua thấp bán cao), chứng khoán vốn cũng có quyền biểu quyết các hoạt động có ảnh hưởng của doanh nghiệp.
Trong tình trạng phá sản, giải thể thì cổ đông sẽ nhận lại các khoản tiền còn lại, khi công ty thanh toán xong các khoản nợ.
(2) Thị trường chứng khoán nợ là gì?
Thị trường chứng khoán nợ được biết đến nhiều nhất là trái phiếu. Khi bạn sở hữu kinh doanh thị trường chứng khoán nợ, hay trái phiếu doanh nghiệp, điều đó biểu hiện bạn là chủ nợ của doanh nghiệp.
Khi bạn sở hữu chứng khoán nợ, thì xác lập tiền bạn cho công ty vay và doanh nghiệp phải có tránh nhiệm hoàn trả (trừ tình trạng phá sản, mà không đủ tiền trả nợ). Đầu tư vào chứng khoán nợ thể hiện số tiền cho vay, lãi suất, kỳ hạn, gia hạn…
Thị trường chứng khoán nợ ngoài sản phẩm chủ đạo là trái phiếu (trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp), chứng chỉ tiền gửi (CD), kinh doanh chứng khoán được thế chấp.
Nếu bạn hay gửi ngân hàng, thì cái sổ tiết kiệm bạn hoàn toàn có thể xem là chứng khoán nợ.
Chứng khoán nợ sẽ được trả lãi liên tục, bất chấp doanh nghiệp làm việc tốt hay xấu. Và được ưu tiên chi trả trước nhất trong hoàn cảnh công ty phá sản.
Chứng khoán lai: hoàn toàn có thể bạn sẽ nghe một số thuật ngữ cổ phiếu ưu đãi, trái phiếu chuyển đổi. Đó là dạng của thị trường chứng khoán lai. Nó có đặc tính của cả chứng khoán vốn và đầu tư và chứng khoán nợ. Thực tình mà nói thì nó vẫn có xu hướng thiên về đầu tư và chứng khoán nợ (trái phiếu nhiều hơn)
(3) Thị trường chứng khoán phái sinh là gì.
Đây là cách thức phức tạp hơn. Hiện tại thị trường chứng khoán nước ta đã có giao dịch thanh toán chứng khoán phái sinh, nó phụ thuộc giá vào chỉ số VN30.
Nhưng đó cũng chỉ là 1 dạng của kinh doanh chứng khoán phái sinh, không chỉ có thế còn có hợp đồng quyền chọn.
Quyền chọn thì có quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán. Ví dụ Cổ Phiếu X hiện có mức giá 50.000 đồng, và bạn dự đoán nó sẽ lên 60.000 đồng. Thay vì bỏ ra 50.000 đồng mua Cổ Phiếu X với kỳ vọng sẽ lãi 10.000 đồng (tương đương 20%).
Thì bạn hoàn toàn có thể đặt chi phí quyền chọn giả định 1.000 đồng. Bạn sẽ mua được 50 quyền mua Cổ Phiếu X, khi Cổ Phiếu X tăng giá lên 60.000 đồng, thì bạn sẽ lãi: 50 (cổ phiếu) X 10.000 đồng (lãi 10.000 đồng/cổ phiếu) – 50.000 đồng (chi phí mua quyền) = 450.000 đồng.
Nhưng ngược lại, thị trường chứng khoán phái sinh luôn tồn tại mức nguy cơ cao hơn rất nhiêu so với đầu tư và chứng khoán thường.
Xét về mức độ nguy cơ ta có:
Nguy hiểm nhất: thị trường chứng khoán phái sinh
Rủi ro: thị trường chứng khoán vốn – cổ phiếu.
Ít sự không chắc chắn nhất: chứng khoán nợ – trái phiếu
Dù thị trường chứng khoán Việt Nam thành lập và hoạt động năm 2000, nhưng hiện tại thị trường cổ phiếu là tương đối nhiều nhà đầu tư thanh toán giao dịch nhất. Tiếp theo thị trường phái sinh (ra đời năm 2018) cũng cuốn hút nhà đầu tư cá nhân. Thị trường trái phiếu cho nhà đầu tư cá nhân hiện chưa phát triển.
Xem thêm: Sự chuyển biến của lãi suất ngân hàng qua các năm mới nhất 2020
5 cách chơi chứng khoán nên chọn cách nào ?
Khi chúng ta đã hiểu chứng khoán là gì, chúng ta sẽ tiếp tục đến với 5 cách chơi hay cách đầu tư chứng khoán thông dụng toàn cầu.
Bạn cũng cần biết về đặc điểm của 11 loại cổ phiếu nếu thực sự muốn đầu tư chứng khoán; bởi trong bài viết này chỉ đề cập tới một loại đầu tư và chứng khoán là cổ phiếu.
Cách chơi kinh doanh chứng khoán nhiều người biết đến hiện nay được chia làm 2 loại:
– Chơi chủ động (active trading)
– Chơi thụ động/bị động (passive trading)
Cách chơi chứng khoán chủ động
Chơi thị trường chứng khoán chủ động là cách mua và bán chứng khoán dựa trên những biến động trong một khoảng thời gian ngắn và kiếm lợi nhuận từ chênh lệch do biến động giá. Các chơi đầu tư và chứng khoán chủ động phổ biến bao gồm:
1.Giao dịch trong ngày (Day trading)
Nhà đầu tư theo dõi diễn biến giá cổ phiếu thường xuyên
Giao dịch thanh toán trong ngày là một cách chơi khá thông dụng hiện nay theo đó các vị thế mua và bán thường được thực hiện trong cùng một ngày.
Ở thị trường chứng khoán Việt Nam, thanh toán giao dịch trong ngày mới chỉ thực hiện được theo chiều bán trước mua sau mà chưa có mua trước bán sau, lý do là mua cổ phiếu xong sau 2 ngày cổ phiếu mới về tài khoản và được bán tiếp.
Dẫu thế nhà đầu tư rất có thể có 2 tài khoản để giao dịch thanh toán mua bán cùng một mã kinh doanh thị trường chứng khoán mà không bị hạn chế bởi điều này.
2. Giao dịch theo vị thế ( Position Trading)
Ví dụ về position trading với chỉ số S&P500
Giao dịch theo vị thế còn được gọi là phương pháp buy&hold, mua và nắm giữ.
Cách chơi này sẽ tận dụng một giờ giấc dài hơn so với thanh toán trong ngày, nhà đầu tư có thể mua cổ phiếu và nắm giữ trong nhiều tháng cùng với xu thế tăng của cổ phiếu đó và bán nó đi khi xu thế tăng kết thúc.
3. Lướt sóng (swing trading)
Swing trading theo từng đoạn sóng
Hẳn bạn đã nghe nhiều về lướt sóng đầu tư và chứng khoán và biết đến nhiều người làm giàu được từ lướt sóng chứng khoán. Những người chơi theo cách lướt sóng sẽ cần nắm được trạng thái của những con sóng.
Họ sẽ mua và bán đầu tư và chứng khoán tại những thời điểm mà tâm lý được đẩy lên cao trào hay có thể nói rằng là họ sẽ bán khi thị trường hưng phấn và mua lại khi thị trường điều chỉnh rũ bỏ.
thanh toán theo cách lướt sóng thường tận dụng thời gian dài hơn so với day trading và ngắn hơn so với position trading.
Rất nhiều nhà đầu tư đã tự xây dựng một hệ thống dự báo đỉnh và dự báo đáy để lướt sóng một cách hiệu quả và kiếm được khá nhiều tiền.
4. Thanh toán giao dịch chớp nhoáng (Scalping)
Scalping là chiến lược giao dịch chớp nhoáng theo đó những scalper sẽ tận dụng những khoảng chênh lệch giá rất nhỏ giữa giá chờ bán và giá chờ mua (bid-ask) để kiếm lời.
Scalping là cách chơi không quan tâm tới trend của thị trường, họ chỉ chăm lo tới những khoảng chênh lệch giá rất nhỏ chỉ để thực hiện hóa tiền lời ngay lập tức.
5. Cách chơi thụ động ( Passive Trading)
Đầu tư vào các quỹ chỉ số đang mang lại kết quả tích cực
Cách chơi thụ động là bạn không tham gia bất kể đưa ra quyết định đầu tư cụ thể nào cả.
Những nhà đầu tư ít kinh nghiệm hoặc không có khoảng thời gian để theo dõi thị trường hoàn toàn có thể ủy thác đầu tư cho những đơn vị có chuyên môn hơn tựa như các cá nhân đầu tư chuyên môn cao, những tổ chức đầu tư chuyên nghiệp hoặc dễ dàng chỉ cần mua chứng chỉ quỹ của các quỹ chỉ số và nắm giữ cho đến khi muốn bán.
Những chú ý khi đầu tư đầu tư và chứng khoán
- Trước khi tham gia đầu tư vào chứng khoán, điều cần làm đầu tiền là trau dồi thật kỹ các kiến thức cần thiết như cách đọc báo cáo tài chính; cách phân tích kinh tế vi mô, vĩ mô …
- Sau khi tích lũy tri thức cần định hướng cụ thể loại hình đầu tư vào chứng khoán mà bạn hướng đến. Với nhứng người ưu thích sự không chắc chắn rất có thể chọn lựa cổ phiếu. Ngược lại, với những ai thận trọng, muốn có doanh thu bảo đảm hơn thì trái phiếu hay chứng chỉ quỹ sẽ là loại hình ưu ái.
- Xác định rõ về kỹ năng tài chính cho việc đầu tư, phân bổ bảng liệt kê sao cho lý tưởng nhất.
- Với những ai chưa đủ tự tin thì nên chọn cho mình một nhà môi giới kinh doanh thị trường chứng khoán giỏi và tin tưởng.
- Trong quá trình thanh toán, bạn luôn cần theo sát xu hướng, cập nhật tin tức thường xuyên để có thể phân tích thị trường một cách chính xác.
- Sẵn sàng cắt lỗ khi cần thiết để đảm bảo nguồn vốn, tránh trường hợp sa đà vào thanh toán khi ở trạng thái hoang mang.
Thuật ngữ đầu tư và chứng khoán
| Thuật ngữ | Nghĩa tiếng Việt |
| Cổ phần | Vốn của một doanh nghiệp cổ phần được chia nhỏ thành phần lớn bằng nhau gọi là cổ phần. |
| Cổ phiếu | Là chứng chỉ do doanh nghiệp cổ phần phát hành để xác nhận quyền sở hữu cổ phần của người nắm giữ cổ phần của công ty. |
| Cổ phiếu phổ thông | Người sở hữu loại cổ phiếu này được quyền biểu quyết đối với các đưa ra quyết định lớn của doanh nghiệp tại Đại hội Cổ đông và được hưởng cổ tức nhưng không cố định ( hoàn toàn có thể có và hoàn toàn có thể không có). |
| Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết | Cổ phiếu này có số phiếu biểu quyết nhiều hơn so với cổ phiếu phổ thông. Nhiều hơn bao nhiêu lần do điều lệ doanh nghiệp quy định. |
| Cổ phiếu ưu đãi cổ tức | Cổ phiếu này được trả cổ tức cao hơn so với cổ phần phổ thông hoặc ở mức ổn định. |
| Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại | Cổ phiếu này sẽ được công ty hoàn vốn bất kỳ bao giờ theo yêu cầu của người sở hữu hoặc theo các điều kiện được ghi tại cổ phiếu của cổ phần ưu đãi hoàn lại. |
| Cổ đông | Là người sở hữu cổ phiếu. |
| Cổ tức | Là khoản lãi mà cổ đông sẽ nhận được hàng năm từ công ty cổ phần mà mình sở hữu cổ phiếu ( tuỳ theo số lượng cổ phiếu nắm giữ). Cổ tức được chia hàng năm bao gồm cổ tức cố định và cổ tức thưởng. |
| Cổ tức cố định | không phụ thuộc kết quả bán hàng của doanh nghiệp. |
| Cổ tức thưởng | phụ thuộc vào kết quả bán hàng của công ty. |
| Trái phiếu | Là loại đầu tư và chứng khoán xác nhận nghĩa vụ trả nợ của tổ chức phát hành trái phiếu. |
Vai trò của chứng khoán đối với kinh tế là gì?
Một thị trường chứng khoán phát triển có ảnh hưởng hỗ trợ cho nền kinh tế tăng trưởng. Điều này cũng thể hiện rõ qua thị trường tài chính các nước tăng trưởng rất lơn như Mỹ, Anh, Nhật…
Ngay từ đầu năm 2019, Kỷ Dậu, Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đánh cồng khai mạc phiên giao dịch thanh toán đầu năm, và đề ra những mục đích, định hướng phát triển chứng khoán Việt Nam.
Đầu tư và chứng khoán giúp cho những người có tiền tìm đến những nơi cần vốn để đầu tư. Khi đơn giản và dễ dàng hơn trong việc tiếp xúc giữ 2 bên có tiền và cần để mở rộng kinh doanh, khi đó kinh doanh chứng khoán làm cho thị trường hiệu quả và phát triển hơn
Nhờ chứng khoán, giúp các nhà đầu tư đơn giản và dễ dàng nhìn thấy những doanh nghiệp nào làm việc tốt, doanh nghiệp nào không hiệu quả. Tiền sẽ được đẩy vào những công ty tăng trưởng, giúp nó mở rộng làm việc bán hàng và thúc đẩy nền kinh tế.
Những chứng khoán tăng trưởng mạnh mẽ quá, cũng tạo ra những biến động lớn trong chu kỳ kinh doanh. Mọi thứ tràn lan, ai cũng có thể mua 1 cách bốc đồng, không dựa trên những tri thức đúng khoa học và quản lý rủi ro thường cũng sẽ trả giá lớn.
Ở Mỹ nổi tiếng nhất là ngày thứ 5 đen tối, dẫn đến Đại suy thoái 1929. Ở nước ta với việc nhà đầu tư nhắm mắt nhắm mũi mua mà không có những kiến thức đúng khoa học để phân tích và đánh giá sẽ trả giá rất đắt.
Ví dụ thời kỳ đen tối từ lên đỉnh mua vô tội vạ năm 2007 và xuống hơn 80% năm 2008. Mà nhà đầu tư Hà Nội lâu năm cũng là học viên của Ngọ chia sẻ hình ảnh anh và đồng nghiệp.
“Chẳng còn/có gì ngoài 1 ngôi nhà, những người không có nhà thì vội rút tiền ra mua 1 ngôi nhà, còn người 10 ngôi nhà cũng có 1 ngôi nhà” – Lúc sốt, một ngày khi đó bằng cả năm làm việc”.
Dù thị trường chứng khoán sẽ luôn phát triển trong lâu dài, là phong vũ biểu của nền kinh tế. Nhưng sẽ có lúc thị trường giảm điểm 10% hoặc 20%, nói theo một cách khác là năm nào cũng diễn ra.
Đối với NĐT cá nhân, chứng khoán là kênh đầu tư nên tất yếu phải có hiểm họa (nếu không muốn sự không chắc chắn hãy gửi ngân hàng), nhưng kèm theo nó là phần thưởng lớn. Bạn hoàn toàn có thể gia tăng tài sản nhanh chóng nhiều đối chiếu với nhiều kênh đầu tư khác, nếu bạn có kiến thức và có được sự hiểu biết khoa học.
Xem thêm: Lãi suất vay ngân hàng được tính như thế nào? [Cập nhật mới nhất 2020]
Nếu còn thắc mắc vấn đề gì trong bài viết trên, vui lòng để lại phản hồi bên dưới. Đội ngũ tindung.com.vn sẽ tích cực trả lời những phản hồi của các bạn. Chúc các bạn thành công.
Hữu Đệ – Tổng hợp và Edit
